لزوم به‌روز رسانی سند ملی آب در حوضه دریاچه ارومیه: شهرستان سقز
پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1093-FWMC5
نویسندگان
1مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی کردستان
2رییس بخش آب موسسه خاک و آب
3کارمند موسسه
چکیده
دریاچه ارومیه ایران بزرگ‌ترین دریاچه آب‌شور خاورمیانه است. تغییر اقلیم، توسعه نامتوازن و ناپایدار فعالیت‌های کشاورزی و کارآیی پایین مصرف آب دراین بخش از دلایل اصلی کاهش حجم آب ورودی به دریاچه ارومیه و خشک-شدن آن است. برنامه‌ریزی آبیاری می‌تواند اقدامی مؤثر برای مدیریت مصرف آب کشاورزی در این منطقه باشد. برنامه‌ریزی برای تخصیص آب در بخش کشاورزی ایران، براساس سطح کشت و نیاز آبی گیاهان مندرج در سند ملی آب صورت می‌گیرد. نیاز آبی گیاهان در این سند براساس داده‌های آب و هوایی ایستگاه‌های هواشناسی دوره آماری 25 ساله (1995-1970 میلادی) و بااستفاده از روش توصیه‌شده سازمان فائو برآوردشده‌است. باتوجه‌به تغییرات اقلیمی گزارش‌شده در مناطق مختلف و طولانی‌ترشدن دوره آماری داده‌های هواشناسی کشور، به‌روزرسانی این سند برای کشاورزی ایران ضروری است. هدف از انجام این پژوهش برآورد نیاز آبی گیاهان زراعی عمده شهرستان سقز در حوضه دریاچه ارومیه برای دوره آماری 43 ساله (1359-1358 تا 1401-1400) و مقایسه نتایج آن با سند می-باشد. برآورد نیاز آبی گیاهان بااستفاده از روش دو مرحله‌ای فائو انجام‌شد. این مطالعه نشان‌داد که نیاز خالص آبیاری محاسبه‌شده برای محصولات اصلی در این شهرستان با مقادیر ذکرشده در سند ملی آب متفاوت‌است. نیاز خالص آبیاری برای شش محصول کلیدی گندم، یونجه، چغندرقند، سیب‌زمینی، ذرت علوفه‌ای و گوجه‌فرنگی که 4/91 درصد از اراضی آبی منطقه را تشکیل می‌دهند، به‌ترتیب 53، 43، 58، 8، 58 و 70 درصد یشتر از مقادیر موجود در سند آب است. این نابرابری‌ها ضرورت بازنگری و به‌روزرسانی سند ملی آب را برجسته‌می‌کند.
کلیدواژه ها
موضوعات