پذیرفته شده برای پوستر

کد مقاله : 1133-FWMC5

¹1- بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی (AREEO)، اهواز، ایران.

²بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اهواز، ایران

احداث سامانه‌های زهکشی، راهکاری متداول برای مقابله با مشکل شوری و ماندابی شدن اراضی کشاورزی است. چالش اصلی در تعیین عمق زهکش‌ها در مناطق خشک و نیمه‌خشک عدم کارآیی زهکش‌های کم‌عمق در کنترل شوری و در عین حال تخلیه زهاب بیشتر و شورتر توسط زهکش‌های عمیق است. هدف این مطالعه بررسی اثر عمق زهکش‌های زیرزمینی بر شوری و غلظت املاح محلول خاک سطحی در مزرعه‌ای با بافت سنگین و آب زیرزمینی کم‌عمق و شور است. فاصله کارگزاری زهکش‌های زیرزمینی از هم 50 متر و عمق قرارگیری زهکش‌ها در خاک، شامل 8/1 تا 9/1 متر (زهکش عمیق) و 1/1 تا 2/1 متر (زهکش کم‌عمق) بود. تغییرات شوری خاک سطحی در طول فصل کشت گندم نشان داد که در اوایل و انتهای فصل رشد گندم (60 و 150 روز پس از کشت) شوری خاک در مزرعه دارای سیستم زهکشی کم‌عمق، حدود 6 دسی زیمنس در متر بیشتر از مزرعه با زهکش عمیق مشاهده شد. بیشترین غلظت سدیم (meq.l-1 178) و کلر (meq.l-1 112) در محلول خاک و بیشترین نسبت جذب سدیم ((meq.l-1)0.57/24) در انتهای فصل رشد گندم (150 روز پس از کشت) و در مزرعه با زهکش کم‌عمق به دست آمد. نتایج این پژوهش نشان داد که در مناطق با آب زیرزمینی کم‌عمق و شور، عملکرد زهکش کم‌عمق در کنترل شوری خاک سطحی در تمام طول دوره آبیاری محصول یکسان نبوده و به‌شدت متأثر از حجم آب آبیاری است. بنابراین، به‌منظور کنترل شوری خاک سطحی در این مناطق، زهکش‌های عمیق با عمق کارگزاری 8/1 متر توصیه می‌شود.

آب زیر زمینی کم‌عمق و شور؛ غلظت املاح محلول خاک؛ نسبت جذب سدیم

کاربرد مدل‌ و فنون نوین در مدیریت آب آبیاری